PHÁT HIỆN LOÀI CÁ MỚI CHO KHOA HỌC TẠI VƯỜN QUỐC GIA PHƯỚC BÌNH

     Trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận thông qua đề tài: “Xây dựng cơ sở dữ liệu và đề xuất các giải pháp quản lý các loài động vật và thực vật đặc hữu, nguy cấp, quý, hiếm tại Vườn Quốc gia Phước Bình, tỉnh Ninh Thuận”. Các nhà khoa học của Viện sinh thái học Miền nam kết hợp với Ban quản lý Vườn Quốc gia (VQG) Phước Bình và Đại học Quốc lập Hải dương Đài loan thực hiện điều tra, khảo sát trên các con suối của VQG thuộc lưu vực sông Cái đã phát hiện và công bố một loài cá mới cho khoa học.

Cá bống đá Phước Bình (Rhinogobius phuocbinhensis)

     Cá bống đá Phước Bình (Rhinogobius phuocbinhensis) được phân biệt với các loài tương tự bằng các đặc điểm sau: số tia vi lưng thứ hai (I/8); số tia vi hậu môn (I/8); số tia vi ngực (19); số vẩy đường bên (26-27); số vẩy vi lưng (9-11); số đốt sống (26); màu sắc đặc trưng bởi các đốm nâu đen nhỏ phân bố dày đặc ở vùng má và vùng giữa mắt và mõm ở các thể đực cũng như ở vùng trước vi lưng thứ nhất ở hai giới tính. Loài này được đặt tên dựa trên địa điểm thu mẫu đầu tiên phục vụ mô tả, là VQG Phước Bình, tỉnh Ninh Thuận. Phát hiện này cung cấp thêm thông tin về đa dạng loài, đóng góp vào công tác bảo tồn và phát triển bền vững VQG Phước Bình, tỉnh Ninh Thuận, và cũng khẳng định giá trị, mức độ đa dạng sinh học rất cao tại VQG. Theo thống kê trên cơ sở dữ liệu Đa dạng sinh học toàn cầu (GBIF) thì hiện nay có 10 taxon Cá bống đá giống Rhinogobius ở Việt Nam, phân bố từ Bắc vào Nam, giới hạn xa nhất về phía nam hiện ghi nhận tại tỉnh Bình Thuận. Như vậy, việc phát hiện và mô tả loài Cá bống đá Phước Bình (Rhinogobius phuocbinhensis) tại tỉnh Ninh Thuận đã bổ sung thêm ghi nhận của giống Rhinogobius tại khu vực Nam Trung bộ.

Sinh cảnh sống của loài Cá bống đá Phước Bình (Rhinogobius phuocbinhensis)

     Sinh cảnh sống của loài Cá bống đá Phước Bình (Rhinogobius phuocbinhensis) là trên những con suối nhỏ tại các kiểu rừng thưa nữa rụng lá hay kiểu rừng gỗ xen lẫn Lồ ô, tre, nứa. Việc tăng cường các hoạt động bảo vệ, giảm thiểu các tác động đến loài sẽ được Ban quản lý VQG quan tâm, đặc biệt công tác tuyên truyền vận động nhân dân, bà con sinh sống xung quanh VQG, không được sử dụng kích điện để đánh bắt cá, gây ảnh hưởng đến môi trường sống của loài và các loài thủy sinh nói chung./.

SPV13-1104CHEN.pdf

(Các nhà khoa học của Viện Sinh thái học Miền Nam đã phát hiện và công bố một loài cá mới cho khoa học từ VQG Phước Bình đăng trên tạp chí Quôc tế Zootaxa)

Huỳnh Quang Thiện - Viện sinh thái học Miền nam

Nguyễn Anh Tuấn - Trung tâm GDMT&DVMTR